Bir bölgedeki tüm canlıların çeşit olarak zenginliğine biyoçeşitlik denir. Bir bölgede yaşayan farklı türdeki canlı sayısı ne kadar fazla ise orada biyoçeşitlilik fazladır.
Canlıların yaşam faaliyetlerini (beslenme, barınma vb.) en iyi şekilde gerçekleştirdiği yaşam alanlarına habitat denir.
Örneğin insan için habitat Dünya'dır. Balıklar için habitat göl, deniz ve akarsulardır.
Belli bir bölgede canlı ve cansız çevrenin karşılıklı ilişkileri ile meydana gelen sistemler ise ekosistem olarak adlandırılır.
Biyoçeşitliliğe etki eden faktörler nelerdir?
İklim:Bitkiler ve hayvanlar yaşamlarına elverişli olan yerlerde yaşamını sürdürür. İklim türlerine göre canlı türleri farklılık gösterir.
Yeryüzü şekilleri:Farklı yeryüzü şekillerine uygun canlı türleri görülür. Dağlar, yüksek yerler, ovalar gibi yerlerde biyolojik çeşitlilik farklıdır.
Toprağın yapısı:Toprağın yapısı ve verimliliği üzerinde yaşamlarını sürdüren canlıların çeşitliliğini değiştirir.
Coğrafi konum:Coğrafi özellikler bakımından canlının yaşamına elverişli olan yerlerde görülen biyolojik çeşitlilik farklıdır.
- Bu faktörlerin elverişli olduğu yerlerde biyoçeşitlilik fazladır. Örneğin; ormanlar
- Bu faktörlerin elverişsiz olduğu yerlerde biyoçeşitlilik azdır. Örneğin; kutuplar ve çöller
Biyoçeşitliliğin önemi nelerdir?
- Bulunan bölge için doğal bir zenginliktir.
- Turizm için elverişli ortam sağlar.
- Tıp ve eczacılık için önemli yer tutar.
- Ekosistemler içindeki işleyişi kolaylaştırır.
- Tarım, hayvancılık ve sanayi için önemli bir yer tutar.
- Doğadaki madde döngüleri için önemli bir yer tutmaktadır.
Biyoçeşitliliği tehdit eden faktörler:
- Așırı nüfus artıșı
- Çevre kirliliği
- Doğal yașam alanlarının tahrip edilmesi
- Doğal kaynakların așırı kullanımı
- Sulak alanların kurutulması
- Așırı avlanma
- Küresel ısınma ve bunun sonucunda olușan küresel iklim değișiklikleri
- Erozyon
- Orman yangınları
- Așırı otlatma ve bitkilerin așırı toplanması
- Doğal afetler
- Nükleer patlamalar
- Asit yağmurları
Türkiye’de biyoçeşitlilik:
Ülkemizin üç tarafının denizlerle çevrili olması, farklı yükseltilere sahip olması, farklı mevsimlerin yaşanması, farklı iklim koşullarına sahip olmasından dolayı ülkemizde çok sayıda farklı tür canlı bulunmaktadır. Bu etkenler sebebiyle ülkemiz biyoçeşitlilik açısından zengin bir ülkedir.
Van kedisi, Ankara kedisi, akbaș (çoban köpeği türü), Kangal köpeği, Türk tazısı, Denizli horozu, Ankara tavșanı, Kazdağı göknarı, Sığla ağacı, Datça hurması, kral eğreltisi, günlük ağacı, Ankara keçisi (tiftik keçisi) sadece Türkiye’de yașayan canlı türlerinden birkaçıdır. Bu canlılar Türkiye’nin biyolojik açıdan zenginleșmesini sağlar.
Anadolu leoparı, Asya fili, kunduz, Kafkas bizonu, orman horozu, yılan boyun, Asya aslanı bundan yıllar önce ülkemizde yașamıș ancak șu an nesli tükenmiș canlılardır.
Bunların yanı sıra ülkemizde Akdeniz foku, kelaynak kușu, su kaplumbağası, alageyik, bozayı, kardelen çiçeği, Ankara keçisi, tuj koyunu, sülün, salep orkidesi nesli tükenme tehlikesiyle karșı karșıya olan türlerdendir.
Dünya’da ise mamut, moa, dodo, dinazorlar, Tazmanya kaplanı, Tazmanya kurdu, Hazar kaplanı, çizgili sırtlanın nesli tükenmiştir.
Panda, penguen, kısa gagalı yunus, kutup ayısının ise nesli tükenme tehlikesi altındadır.
Biyoçeșitliliğin Korunması İçin Alınması Gereken Önlemler:
- İnsanlar biyoçeșitliliğin azalmasının getireceği sorunlar konusunda bilgilendirilmelidir.
- Doğal yașam alanları ve doğal su kaynakları koruma altına alınmalıdır.
- Așırı ve kontrolsüz avlanma, otlatma ve bitki toplama faaliyetlerinin yapılması engellenmelidir.
- Organik tarım tercih edilmeli, insanlar bu konuda bilinçlendirilmelidir.
- Nesli tükenme tehlikesiyle karșı karșıya kalan canlılar için tabiat parkları olușturulmalıdır.
- Ormanlar tahrip edilmemelidir.
- Tarım ilaçlarının, deterjanların ve kimyasal maddelerin kullanımı konusunda insanlar bilinçlendirilmelidir.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
0 Yorumlar