Küresel iklim değişikliği ve çevre sorunları

Ozon tabakası:

Ozon tabakası 3 tane oksijen molekülünün bir araya gelmesiyle oluşan moleküldür.
Yer yüzeyinin yaklaşık 30km yukarısında bir araya gelen ozon gazları ozon tabakasını oluşturur.
Dünyamızın çevresini tamamen sarar ve Güneş’in zararlı ışınlarını(UVB, UVC) soğurarak dünya üzerine ulaşmasını engeller.
Ozon tabakasının incelmesi canlılar üzerinde bir çok olumsuz durumun oluşmasına neden olur.

Ozon tabakasının incelme nedenleri:

Kozmetik ve boya sektöründe kullanılan deodorant, parfüm, sprey vb. ürünler,
Trafikte motorlu taşıtların egzozlarından çıkan zararlı gazlar,
Soğutucu , klima vb. cihazlarda kullanılan kloroflorokarbon gazları
Yangın söndürücülerde kullanılan flor, klor vb. halojen gazlar,
Tarımsal ilaçlarda ve böcek öldürücülerde kullanılan karbontetraklorit neden olmaktadır.

Ozon tabakasının incelmesinin olası etkileri:

Güneş yanıklarına ve cilt kanserinde artış görülür.
Denizlerde besin zinciri bozularak balık sayısı azalabilir.
Gözlerde katarakt problemi artar.
Tarımsal ürünlerde azalma başlar.
Bitki ve hayvanların zarar görmesi biyolojik çeşitlilik üzerinde olumsuz sonuçlar doğurur.
Küresel ısınmanın tetiklenmesine neden olur.
İnsanlarda bağışıklık sistemi zarar görür.

Sera etkisi ve Küresel ısınma:

Fosil yakıt tüketiminin artması ve ormanların azalması atmosferde sera gazı( su buharı, karbondioksit, metan, ozon vb.) miktarının artmasına sebep olur.

Güneşten gelen ışınlar gündüzleri Dünya'nın ısınmasını sağlar. Gece olduğunda ise bu ısının bir kısmı uzaya doğru yayılır ve bu şekilde Dünya'nın sıcaklığı dengede kalır.

Sera gazlarının atmosferdeki miktarı arttığında bu ısı akışı azalır. Bu olaya sera etkisi denir. Dünyanın sıcaklığı her geçen gün artmaya başlar. Bu olaya küresel ısınma denir.

Küresel ısınma sebebiyle;

Aşırı sıcak günler yaşanabilir.
Çölleşme başlar.
Göl ve akarsular kurur.
Buzullar erir, deniz seviyesi yükselir.
Canlı çeşitliliği azalır.
Büyük kasırgalar ve fırtınalar gözlenir.

Küresel ısınmaya karşı alınacak önlemler:

İnsanlar küresel ısınma konusunda bilinçlendirilmelidir.
Ozon tabakasına zarar veren maddeleri içeren deodorant ve parfümler kullanılmamalıdır.
Fosil yakıt tüketimi azaltılmalıdır.
Yenilenemez enerji kaynakları yerine, yenilenebilir enerji kaynakları tercih edilmelidir.
Ormanlık alanlar artırılmalı, orman tahribatının önüne geçilmelidir.
Plansız kentleşmenin önüne geçilmelidir.
Nüfus planlaması yapılmalıdır. Nüfus artışı pek çok problemi yanında getirmektedir.
Özel araçlar yerine toplu taşıma araçları tercih edilmelidir.
Binalarda ısı yalıtımına önem verilmelidir.
Enerji konusunda tasarruf yapılmalıdır. Gereksiz enerji kullanımının önüne geçilmelidir.

Ekolojik ayak izi:

İnsanların ekosistemler üzerindeki etkilerini ölçmek amacıyla ekolojik ayak izi yöntemi geliştirilmiştir. Ekolojik ayak izi tüketilen doğal kaynakların yeniden üretimi, oluşan atıkların geri dönüşümü için ne kadar hava ve suya ihtiyaç duyulduğunu hesaplayan bilimsel bir ölçüdür. Örneğin; günde 1 ekmek (300 gr.) tüketen kişinin, yılda yiyeceği 109,5 kilo ekmek için ne kadar alana tahıl ekimi yapılmalıdır, giydiği elbiselerindeki pamuk için ne kadar pamuk ekilmelidir, içtiği su ne kadar alandan temin edilmektedir, aldığı oksijen için ne kadar orman gereklidir, çöplerinin yok edilmesi için ne kadar bir alan kullanılmaktadır? Kısacası, bütün bu hayatî ihtiyaçların temin edildiği dünyaya bir kişinin ortalama toplam maliyeti ne kadardır? İşte bu sorunun cevabı ekolojik ayak izimizde saklıdır.

Sizde karbon ayak izini hesaplayarak gelecek için bir adım atabilirsiniz